Anthony Doerr wrote the Pulitzer Prize-winning novel “All the Light We Cannot See.” He was a student at a Montessori school outside of Cleveland, Ohio. The great book is adapted now as a popular serie streaming on Netflix in several languages.
In an interview, the author mentions: "Of all the skills nine years of Montessori education gave me—critical thinking skills, social skills, kickball skills—the most lasting has been a sense of my place in deep geologic time... You’re six or seven years old and you’re being asked to measure the brief, warm, intensely complicated fingersnap of your life against the absolutely incomprehensible vastness of time. The sense of luck that made me feel—to be here at all!—has never left me. It permeates my writing, my attitudes toward natural resources, and my relationship with my sons... We all share this one big clump of iron and magnesium and nickel whirling around the sun and it is the one thing we will bequeath to our children. So why not be as deeply curious about it as we can? Why not try to understand what is happening to it in the pitifully brief time we’re here? Looking back, I believe Montessori was one of the strongest influences in my life nudging me toward this kind of curiosity."
I do not believe there is a method better than Montessori for making children sensitive to the beauties of the world and awakening their curiosity regarding the secrets of life.
— Gabriel García Márquez, Living to Tell the Tale
Ο Gabriel García Márquez κέρδισε το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας . Τα πιο διάσημα μυθιστόρηματα του, είναι «τα Εκατό χρόνια μοναξιάς» και «η αγάπη στα χρόνια της χολέρας».
Ως παιδί, ο Γκαρθία φοίτησε σε μοντεσσοριανό σχολείο . Στην αυτοβιογραφία του, Living to Tell the Tale, μιλά με τιμητικά λόγια για την εποχή που ήταν μαθητής
«Στην Cataca [η πατρίδα του Γκαρθία] είχαν ανοίξει ένα σχολείο Μοντεσσόρι... Ήταν υπέροχο να το παρακολουθείς τότε — το να σπουδάζεις ήταν σαν να παίζεις».
Μέσα στο βιβλίο, ο Μαρκές γράφει ότι πριν πάει στο Μοντεσσοριανό σχολείο είχε δυσκολευτεί στην αναγνωση. Αλλά ο νέος δάσκαλος στο μοντεσσοριανό σχολείο δίδασκε τη γλώσσα διαφορετικά (χρησιμοποιώντας την φωνητική αποκωδικοποίηση), και έτσι τα πράγματα γρήγορα άλλαξαν προς το καλύτερο: «Μου πήρε πολύ χρόνο για να μάθω να διαβάζω. Δεν μου φαινόταν λογικό το γράμμα «μ» να λέγεται «μι»... Μου ήταν αδύνατο να διαβάσω έτσι.
Τελικά, όταν πήγα στο μποντεσσοριανό σχολείο, ο δάσκαλος δεν μου έμαθε τα ονόματα αλλά τους ήχους των συμφώνων. Μπόρεσα λοιπόν να διαβάσω το πρώτο βιβλίο που βρήκα σε ένα σκονισμένο σεντούκι... Ήταν ακόμα ημιτελές αλλά με απορρόφησε με πολύ έντονο τρόπο. Ο Μαρκές μιλάει με αγάπη για τα νιάτα του γενικά, όπως αναφέρει σε συνέντευξή του: "Δεν υπάρχει γραμμή σε κανένα από τα βιβλία μου που να μην έχει την αρχή της στην παιδική μου ηλικία. Κατά τα πρώτα οκτώ χρόνια της ζωής μου, έζησα τις εμπειρίες που αργότερα έφτιαξα τις ποιητικές και λογοτεχνικές μου δημιουργίες... Θα έλεγα ότι όλη μου η δουλειά έχει τις ρίζες της στα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας».
«Η πρώιμη εκπαίδευση και η εμπειρία κάποιου ως παιδί μπορεί να έχει βαθύ αντίκτυπο στο μέλλον του και στην ενήλική ζωή του», υποστηρίζει ο Μαρκές .
Δεν θα έχει κάθε παιδί την τύχη να λάβει μοντεσσοριανή εκπαίδευση, αλλά ευτυχώς για χιλιάδες και χιλιάδες αγόρια και κορίτσια όπως ο νεαρός Μαρκες , η εκπαίδευση στη Μοντεσσόρι προσφέρει ένα περιβάλλον φροντίδας και προετοιμασίας για να βοηθήσει τους μαθητές να πετύχουν στην ενήλικη ζωή τους .
Ο Μαρκες γράφει με τον ποιητικό του λόγο για την μοντεσσοριανή παιδαγωγική: « είναι η εκπαίδευση που κάνει τα παιδιά ευαίσθητα στις ομορφιές του κόσμου και ξυπνά την περιέργειά τους για τα μυστικά της ζωής».
Η Μαρία Μοντεσσόρι ήταν αρχικά ένας άνθρωπος. Ιταλίδα επιστήμονας και πρώτη γυναίκα γιατρός- χειρουργός.
Η Μοντεσσόρι σήμερα είναι διάσημη ως μια παιδαγωγική προσέγγιση, μια μεθοδολογία εκπαίδευσης που αφορά τους ανθρώπους, από την στιγμή της σύλληψής τους έως την ενηλικίωσή τους.
Η Μοντεσσόρι για εμάς τους μοντεσσοριανούς είναι πάνω από όλα μια φιλοσοφία και μια στάση ζωής. Μια συνεχής διανοητική διερεύνηση βαθέων ερωτημάτων για την σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο και την θέση του μέσα σ’ αυτόν.
Και οι τρείς αυτοί όροι "Μοντεσσόρι" : Ο άνθρωπος, η φιλοσοφία και η μέθοδος είναι αλληλένδετοι .
Ένας άνθρωπος , δημιούργησε μια μεθοδολογία βασισμένη στην επιστήμη και την φιλοσοφία. Η Μοντεσσόρι παντρεύει ιδέες με πράξεις . Η πρακτική και οι φιλοσοφικές έννοιες στην μέθοδο πάνε μαζί χέρι- χέρι, και το ένα εμπεριέχεται συνεχώς μέσα στο άλλο.
Η Μοντεσσόρι ανέπτυξε την θεωρία της παρατηρώντας το Παιδί. Μέσα από την παρατήρηση δημιούργησε και έφτιαξε το παιδαγωγικό της υλικό , το έφερε στην τάξη και το έβαλε σε πρακτική εφαρμογή και συνεχίζοντας ακούρστα την επιστημονική παρατήρηση το βελτίωνε συνεχώς . Όλο το Μοντεσσοριανό υλικό κρύβει μία σοφία! Οταν μιλάμε για παιδαγωγική Μοντεσσόρι ένα μεγάλο του κομμάτι εμπεριέχει αυτό το επιστημονικό παιδαγωγικό υλικό, που χρησιμοποιούμε στα παιδαγωγικά μας περιβάλλοντα. Στόχος του ύλικού είναι η ανάπτυξη. Η Μοντεσσόρι ήταν η πρώτη επιστήμοντας που μίλησε για την αναπτυξιακή ψυχολογία, αυτή που αργότερα θεμελίωσε ο μαθητής της Ζ. Πιαζέ.
Η Μαρία Μοντεσσόρι επίσης παρατήρησε ότι υπάρχουν κάποιοι φυσικοί νόμοι που καθοδηγούν την ανάπτυξη, ( κίνηση, τάξη, γλώσσα, αισθητηριακή αντίληψη. Θα αναφερθούμε αργότερα εκτενώς ) οι οποίοι σε όλα τα παιδιά , σε όλους τους τους πολιτισμούς είναι κοινοί. Στήριξε λοιπόν όλη την εκπαίδευση σε αυτούς τους αναπτυξιακούς νόμους.
Ακόμη παρατήρησε ότι για τα διάφορα στάδια της ανθρώπινης ανάπτυξης χρειάζονται διαφορετικά παιδαγωγικά περιβάλλοντα που χρειάζεται να διαμορφωθούν ανάλογα με τις ανάγκες για να επιτελέσουν τον σκοπό της ανάπτυξης.
Η Μεθοδος Μοντεσσόρι λοιπον στηρίζεται σε τρία θεμελιώδη στοιχεία : Στους φυσικούς αναπτυξιακούς νόμους, στο επιστημονικό παιδαγωγικό υλικά και σε ένα κατάλληλα προετοιμασμένο περιβάλλον και έχει κεντρικό στόχο την ολόπλευρη ανάπτυξη του ανθρωπου.
Πρόκειται για μια ολιστική παιδαγωγική προσέγγιση που βοηθά την φυσική, συναισθηματική, διανοητική και ηθική εξέλιξη του ατόμου. Δεν αποσκοπεί μόνο στην παροχή γνώσεων, αλλά στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, ικανής να διαχειριστεί την ζωή.
Οι αλλαγές που θα χρειαστεί να κάνουμε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας είναι πάρα πολλές.
Η προσαρμοστικότητα είναι η ικανότητα να αλλάζουμε, ώστε να αντιμετωπίσουμε κάθε καινούρια κατάσταση , είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει ένα συνδυασμό ψυχικών και νοητικών ικανοτήτων.
Για να προσαρμοστώ σημαίνει πως θα βγω από την ζώνη της άνεσης μου , γι αυτό και η κάθε αλλαγή δεν είναι πάντα εύκολη.
Εμείς οι άνθρωποι είμαστε πλάσματα της συνήθειας και ο εγκέφαλός μας τείνει να απορρίπτει το διαφορετικό και να έλκεται με το οικείο.
Η προσαρμοστικότητα είναι μια ικανότητα που έχει να προσφέρει κάποιες πολύ χρήσιμες δεξιότητες για τη ζωή.
Μία από αυτές είναι η αντοχή που μας ωθεί στο να κάνουμε και άλλες προσπάθειες, ώστε να αντιμετωπίσουμε την οποιαδήποτε νέα κατάσταση.
Μία άλλη ικανότητα είναι η ευελιξία που έχει μεγάλη αξία, γιατί αναγκαζόμαστε να βρούμε εναλλακτικές λύσεις και προσεγγίσεις για να προσαρμοστούμε σε κάτι νέο.
Ως εκ τούτου, αναπτύσσεται περισσότερο η ευστροφία και η δημιουργικότητά μας. Όσοι είναι ευπροσάρμοστοι διαθέτουν συγκέντρωση και πειθαρχία για να συνεχίζουν όταν τα πράγματα δυσκολεύουν . Η διαδικασία της προσαρμογής μας κάνει πιο θαρραλέους !
Ίσως η προσαρμογή να φαίνεται πιο εύκολη στα λόγια, μα είναι δύσκολη στην πράξη.
Κατ’ εμέ, το πιο σημαντικό κομμάτι της προσαρμογης είναι ότι “νικούμε” κάθε φορά τον εαυτό μας , αναλαμβάνοντας δράση κι έτσι εξελισσόμαστε .
Σκεφτείτε τώρα πόσο ωφέλιμη μπορεί να είναι αυτή η πρώτη προσαρμογή που καλείται να κάνει το παιδί όταν φεύγει από την οικογένεια του και εντάσσεται στο πρώτο του κοινωνικό πλαίσιο - το σχολείο και πόσο καθοριστική για όλες τις επόμενες προσαρμογές στην ζωή του !
"Δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές."
Η Λαμπρινή Ζητουνιάτη, μαθήτρια στα Πρωτοβαδισματα σήμερα είναι 12 ετών και τελείωσε το δημοτικό. Κατά την διάρκεια της τελευταίας της σχολικής χρονιάς στην έκτη δημοτικού τα παιδιά είχαν να διαλέξουν ένα θέμα της αρεσκείας τους και να εκπονήσουν ένα ερευνητικό πρότζεκτ και μετά μια exhibition σχετικά με αυτό . Η Λαμπρινή με την ομάδα της διάλεξε να ερευνήσει το θέμα της ισότητας των δύο φύλων και η Λαμπρινή πιο συγκεκριμένα δούλεψε για το κομμάτι της ισότητας των φύλων στην εκπαίδευση.
Η εργασία της παρόλο που πρόκειται για δουλειά ενος παιδιού του δημοτικού, είναι τόσο αξιόλογη και έχει μεγάλον ενδιαφέρον να διαβαστεί από τους γονείς και τους παιδαγωγούς γι αυτό το λόγο πήραμε την άδεια της Λαμπρινής για να την δημοσιεύσουμε στο blog του σχολείου μας, με την ευχή η νέα γενιά να γίνει αφορμή να αρθούν όλες οι ανισότητες στην εκπαίδευσή!
Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
της Λαμπρινής Ζητουνιάτη
"Τα Τελευταία χρόνια υπάρχει ένα μεγάλο ενδιαφέρον για την ισότητα των δύο φύλων στην εκπαίδευση.
Στην χώρα μας το ζήτημα αυτό, ξεκίνησε κατά τη δεκαετία του 1970, η οποία ονομάστηκε «η δεκαετία της γυναίκας» επειδη αναπτύχθηκε τοτε στην Ελλάδα ένα έντονο φεμινιστικό κίνημα. Το 1975 ψηφίστηκε στο Σύνταγμα της Ελλάδας το άρθρο τέσσερα που λέει « ότι όλοι οι έλληνες και οι ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα. Και ότι σκοπός της εκπαίδευσης είναι να συμβάλλει στην ανάπτυξη όλων των μαθητών ανεξάρτητα από το φυλο ή την καταγωγή τους.» Επίσης το 1970 βγήκε ο νόμος για την μετατροπή των σχολείων από αρρένων και θηλέων που ήταν μέχρι τότε σε μικτά για τα δυο φύλα σχόλεια. Πάρα όλους αυτούς τους νόμους και τα φεμινιστικά κινήματα καθώς και το μεγάλο ενδιαφέρον για την ισότητα των δύο φύλων δυστυχώς μέχρι και σήμερα παρατηρούμε στην εκπαίδευση μεγάλες ανισότητες ανάμεσα στα αγόρια και στα κορίτσια.
Στην έρευνα μου θα ασχοληθώ με την διάκριση των δύο φύλων στην εκπαίδευση.
Έχουμε παρατηρήσει ότι η στάση και η αντίληψη των δασκάλων ενισχύουν την διαφορετική συμπεριφορά των δύο φύλων.
Οι εκπαιδευτικοί έχοντας συγκεκριμένες στάσεις και αντιλήψεις , είτε με την θέληση τους , είτε χωρίς να το θέλουν διαιωνίζουν και αναπαράγουν φυλετικές διακρίσεις μέσα στο σχολείο. Όμως η στάση του δασκάλου μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της απόστασης ανάμεσα στα δύο φύλα.
Δυστυχώς Οι δάσκαλοι έχουν την τάση να ταξινομούν τους μαθητές ανάλογα με το φύλο τους. Και επίσης να αποδίδουν ορισμένες ιδιότητες στο ένα ή στο άλλο φυλο και να προσαρμόζουν ανάλογα τη συμπεριφορά τους. Πιο συγκεκριμένα οι δάσκαλοι συνήθως πιστεύουν ότι τα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια είναι πιο ζωηρά, πιο θορυβώδη, πιο επιθετικά , πιο απείθαρχα και πιο κακοί μαθητές. Επίσης πιστεύουν ότι μπορεί να είναι λιγότερο συναισθηματικά και λιγότερο αυτόνομα σε σχέση με τα κορίτσια. Τι μεγάλη αδικία αυτή για τα αγόρια !
Επίσης , σύμφωνα με έρευνες , οι δάσκαλοι πιστεύουν ότι τα κορίτσια είναι πιο έξυπνα, πιο μεθοδικά, είναι καλύτερες μαθήτριες, είναι πιο υπάκουες, είναι πιο επιμελή, πιο πειθαρχημένα, πιο συναισθηματικά.
Έχοντας αυτές τις προκαταλήψεις για τα δύο φύλα , οι δάσκαλοι ενισχύουν την διάκριση ανάμεσα στα αγόρια και στα κορίτσια με τις στάσεις τους, τις αντιλήψεις και τις συμπεριφορές τους και ξεχωρίζουν τους μαθητές ανάλογα με το φύλο τους Και όχι ανάλογα με τις πραγματικές τους ικανότητες.
Άλλο παράδειγμα που συμβαίνει μέσα στην τάξη . Συνήθως οι εκπαιδευτικοί διαχωρίζουν τους μαθητές σε δύο ομάδες ανάλογα με το φυλο τους …Και βγάζουν τα ανάλογα συμπεράσματα…. Παραδείγματος χάρη «σήμερα τα κορίτσια ήτανε πιο μελετημένα απο ότι τα αγόρια». ή «σήμερα τα αγόρια ήταν πιο ζωηρά από τα κορίτσια».
Οσον αφορά το θέμα της πειθαρχίας. Είδαμε παραπάνω ότι οι εκπαιδευτικοί πολλές φορές έχουν ήδη μία άποψη ότι τα αγόρια είναι πιο απειθαρχα από τα κορίτσια.
Αποτέλεσμα αυτής της προκατάληψης είναι να επιβάλουν διαφορετικές τιμωρίες και να τις εξαρτούν από το φύλο του παιδιού.
Έχουμε παρατηρήσει μέσα από έρευνες ότι ιδιαίτερα οι δασκάλες είναι πιο αυστηρές απέναντι στα αγόρια . Τα τιμωρούν και τα μαλώνουν περισσότερο.
Αυτή η διαφορετική αντιμετώπιση είναι αποτέλεσμα της προκατάληψης τους , ότι τα αγόρια είναι από τη φύση τους πιο ζωηρά άρα χρειάζονται και πιο Αυστηρές τιμωρίες.
Επίσης οι δάσκαλοι συνηθίζουν να χωρίζουν τα παιδιά σύμφωνα με το φυλο τους τόσο μέσα στην τάξη όσο και έξω από αυτήν
Συνήθως βάζουνε στο ίδιο θρανίο να κάθονται άτομα του ίδιου φύλου δύο κορίτσια ή δύο αγόρια.
Άλλες φορές διαχωρίζουν τα παιδιά σύμφωνα με το φυλο τους και έξω από την τάξη. Παραδείγματος χάρη στις γραμμές που κάνουνε τα παιδιά έξω στην αυλή κατά τη διάρκεια της προσευχής ή στις γιορτές ή στις παρελάσεις. Συνήθως μπροστά μπαίνουν τα κορίτσια και πίσω μπαίνουν τα αγόρια. Γιατί φυσικά οι κύριες προηγούνται!
Πολλές φορές οι δάσκαλοι διαχωρίζουν τα παιδιά βάση το φυλο τους στις διάφορες εργασίες .Παραδείγματος χάρη στα κορίτσια βάζουν εργασίες που έχουνε σχέση με την καθαριότητα ή με το στολισμό της αίθουσας στις διάφορες γιορτές γιατί έχουν γούστο ενώ στα αγόρια βάζουν πιο βαριές δουλειές όπως να κουβαλήσουν τα θρανία γιατί τα θεωρούν πιο δυνατά. Αυτό είναι απλά ρατσιστικό!
Τέλός θα σας μιλήσω για το διαχωρισμό των παιδιών σύμφωνα με το φυλο τους κατά τη διάρκεια των μαθημάτων . Για παράδειγμα στο μάθημα της γυμναστικής συνήθως οι δάσκαλοι Ξεχωρίζουν τα αγόρια για την δύναμή τους ,ενώ τα κορίτσια για την χάρη τους και τους βάζουν τις αντίστοιχες ασκήσεις.
Κι σαν να μην έφταναν μόνο αυτά , παρατηρούμε μέσα στα σχολεία το φαινόμενο να ξεχωρίζουν ακόμα και τους ΙΔΙΟΥΣ τους δασκάλους ανάλογα με το φυλο τους και όχι μόνο τους μαθητές. Δηλαδή πόσες φορές έχετε δει γυναίκες εκπαιδευτικούς να αναλαμβάνουν τις μικρότερες τάξεις- την πρώτη την δεύτερα και την τρίτη δημοτικού , ενώ οι άντρες συνάδελφοι τους να παίρνουν τις μεγαλύτερες τάξεις , την Τετάρτη την Πέμπτη και την έκτη;
Αυτό το φαινόμενο περνάει το μήνυμα τόσο ως προς τους μαθητές όσο και προς τους γονείς Ότι οι γυναίκες χρειάζεται να παίρνουν μικρότερες τάξεις για να φροντίζουν τα μικρότερα παιδιά , ενώ οι άντρες να παίρνουν τις μεγαλύτερες τάξεις για να θέτουν καλύτερη πειθαρχία. Δυστυχώς όμως έτσι στερούμε στις μικρότερες ηλικιακές ομάδες τα ανδρικά πρότυπα , που τα έχουν πολύ μεγάλη ανάγκη σε αυτή την ηλικία , ενώ ταυτόχρονα περνάμε το μήνυμα ότι οι άντρες δάσκαλοι Είναι πιο έξυπνοι και πιο ικανοί για να διδάξουν τα μεγαλύτερα παιδιά και δεν τα καταφέρνουν με τα μικρότερα παιδιά , ενώ στις μεγαλύτερες τάξεις για να τις πειθαρχούν χρειάζεται να αναλαμβάνουν καθήκοντα θηριοδαμαστή ! λες και το να διδάξεις την πρώτη γραφή και ανάγνωση είναι εύκολη υπόθεση και Χρειάζεται λιγότερες γνώσεις!!!
Χρειάζεται λοιπόν να είμαστε πολύ προσεκτικοί Κι ευαίσθητοι πάνω σ’ αυτό το θέμα της διάκρισης των αγοριών και των κοριτσιών. Και θα πρέπει πολιτεία να μόρφωσει τους εκπαιδευτικούς για να γίνουνε πιο ευαίσθητοι σε θέματα ανάλογα με το φυλο.
Τα σχολικά βιβλία να παρουσιάζουν πρότυπα ισότητας των δύο φύλων και όχι να αναπαράγουν παραδοσιακά στερεότυπα.
Επίσης όσον αφορά το μάθημα του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού να βοηθάει τους μαθητές και τις μαθήτριες να διαμορφώσουν μία σωστή εικόνα για τα διάφορα επαγγέλματα και τους ρόλους των δύο φύλων μέσα απ αυτά και όχι να δημιουργεί στερεότυπα όσον αφορούν τον επαγγελματικό χώρο , δηλαδή μπορούν και οι άντρες να γίνουν οι νηπιαγωγοί αλλά και οι γυναίκες ποιλοτοι!.
Χρειάζεται οι γονείς αλλά και όλη η κοινωνία να ενημερωθεί και να ευαισθητοποιηθεί για τις κοινωνικές διακρίσεις και ανισότητες σε βάρος του γυναικείου του ανδρικού φύλου.
Και ως προς τους εκπαιδευτικούς χρειάζεται να ευαισθητοποιηθούν με σεμινάρια και με επιμορφωτικά προγράμματα ώστε να σταματήσουν να συμπεριφέρονται διαφορετικά στα αγόρια και στα κορίτσια γιατί όπως έχουμε πει οι ρόλοι των δύο φύλων δεν είναι κάτι έμφυτο που μας ήρθε από τη φύση, αλλά είναι αποτέλεσμα μάθησης μπορούμε λοιπόν και ως γονείς και ως δάσκαλοι και ως μαθητές να καταργήσουμε τα στερεότυπα και να περάσουμε στην πραγματική ισότητα.
Και να θυμόμαστε ότι το φυλο μας δεν είναι αυτό που μας χαρακτηρίζει ούτε οποιοδήποτε άλλο εξωτερικό και τυχαίο γνώρισμα . Αυτό που έχει σημασία είναι η προσωπική αξία του κάθε ατόμου , η νοημοσύνη του , οι κλίσεις του, οι προτιμήσεις του , τα ταλέντα , αλλά και οι ανάγκες του.
Ας υιοθετήσουμε το μοντέλο της ισότητας των δύο φύλων μέσα σε όλη την ύλη των διδασκομένων μαθημάτων! ισως έτσι αλλάξει λίγακι ο κόσμος!
Ευθήνη έχουν και οι εκπαιδευτικοί που χρειάζεται όχι απλά μόνο να ενημερωθούν οι ίδιοι αλλά να ενημερώνουν και να ευαισθητοποιούν όλους και ιδιαίτερα τους γονείς με διαλέξεις και συζητήσεις πάνω στα θέματα της ισότητας των δύο φύλων γιατί μόνο έτσι θα καταφέρουμε να εξαλείψουμε τις διαφορές!!! "
Λαμπρινή Ζητουνιάτη -Μαθήτρια ΣΤ' Δημοτικού at ISP
Μιά φορά κι έναν καιρό ήταν ένα μικρό αγοράκι που τον έλεγαν Τζακ. Σε λίγο καιρό ο Τζακ επρόκειτο να ανέβει την πρώτη του γιγάντια φασολιά.
Είχε ήδη αγοράσει την καινούρια του τσάντα, και είχε φρεσκοκουρέψει τα μαλλιά του. Οι περισσότεροι φίλοι του Τζακ από την γειτονιά σκαρφάλωναν σχεδόν κάθε μέρα στην γιγάντια φασολιά από πέρσι κι όλας.
Για τον μικρό Τζακ ομως θα ήταν η πρώτη φορά γι αυτό είχε και μεγάλη αγωνία , την ίδια μεγάλη αγωνία βεβαία ,είχε και η μαμά του.
Νωρίς το επόμενο πρωί, η μαμά έφερε τον μικρό Τζάκ στην ρίζα της γιγάντιας φασολιάς.
Του μίλησε με λόγια ενθαρρυντικά για τα καινούρια που θα συναντούσε πάνω στην φασολιά, πόσο όμορφα θα περνούσε εκεί πάνω και πόσο καλός και γλυκός θα ήταν ο Γίγαντας του.
Τον διαβεβαίωσε μάλιστα ότι θα ερχόταν να τον πάρει η ίδια αμέσως μόλις θα τελείωνε την δουλειά της .
Έτσι όπως στεκόντουσαν και οι δύο τους ακίνητοι, κρατημένοι χέρι με χέρι και κοιτούσαν την γιγάντια φασολιά που έφτανε ως πάνω στα σύννεφα, του Τζακ του φανηκε πολύ μεγαλύτερη από την πρώτη φορά που την είχε δει.
Ήταν τότε που η μαμά του του την έδειξε στο δρόμο για την αγορά, την προηγούμενη εβδομάδα. Άλλα και η μαμά σκέφτηκε ότι σήμερα σαν να μοιάζει πολύ μεγαλύτερη αυτή η φασολιά. Ξεροκατάπιε, μήπως θα ήταν καλύτερο να καθυστερούσε έναν χρόνο ακόμα να τον στείλει;
Η μαμά έσκυψε προς τον Τζακ, του ίσιωσε το μπλουζάκι για μια ακόμα φορά, τον χτύπησε φιλικά στον ώμο και του χαμογέλασε. Υποσχέθηκε ότι θα έμενε για λίγο και θα τον κοιτούσε καθώς εκείνος σκαρφάλωνε στην γιγάντια φασολιά.
Ο Τζακ δεν είπε λέξη, προχώρησε μπροστά, άρπαξε το πιο χαμηλό μίσχο και τραβώντας τον απαλά ανέβηκε ως το πρώτο φυλλαράκι.
Σταμάτησε μια στιγμή για να βρει την ισορροπία του και έπειτα σκαρφάλωσε πιο θαρρετά στο δεύτερο φύλλο και μετά στο τρίτο και πολύ σύντομα είχε εξαφανιστεί ανάμεσα στα φύλλα και τους μίσχους της γιγάντιας φασολιάς χωρίς να γυρίσει να ρίξει ούτε μια ματιά στην μαμά του.
Η μαμά στάθηκε μόνη πια στις ρίζες της γιγάντιας φασολιάς, με τα μάτια καρφωμένα στο σημείο που ο μικρός Τζακ είχε εξαφανιστεί.
Προσπαθούσε να διακρίνει κάποιον θόρυβο, ανεπαισθητο ήχο ή κάποια κίνηση ως σημάδι για το που να βρισκόταν ο μικρός Τζακ, αλλά μάταια.
«Κάποιες φορές» , σκέφτηκε η μαμά, «είναι πιο δύσκολο να είσαι αυτός που αποχαιρέτα παρά αυτός που ανεβαίνει στην φασολιά» Αναρωτήθηκε πώς να τα πήγαινε τώρα ο Τζακ; Άραγε του λείπει καθόλου; Πώς να συμπεριφέρεται; Ο μεγάλος γίγαντας θα καταλάβει ότι τα μικρά αγόρια καμιά φορά συμπεριφέρονται ανόητα όταν νιώθουν άβολα και αμήχανα;
Λίγο έλλειψε να αρχίσει να σκαρφαλώνει και η ίδια πάνω στην φασολιά και να κρυφτεί πίσω από τα φύλλα για να κρυφοκοιτάξει πως τα πήγαινε ο Τζακ. «Όχι, καλύτερα να μην το κάνω. Τι θα γίνει εάν με δει;» Ήξερε καλά πως ο Τζακ ήταν αρκετά μεγάλος για να τα καταφέρει μόνος του. Υπενθύμισε στον εαυτό της, πως αυτή ήταν μια από τις καλύτερες γιγάντιες φασολιές, την είχε η ίδια διαλέξει προσεχτικά μετά από μεγάλη έρευνα εξάλλου, ειχε άριστες συστάσεις για τον μεγάλο Γίγαντα, είναι πολύ ευγενικός κι έχει όλα τα απαραίτητα προσόντα.
« Ε..να, δεν είναι τόσο ότι ανησυχώ για τον Τζακ» σκέφτηκε καθώς έτριβε αμήχανα τον λαιμό της, «είναι ότι μεγαλώνει τόσο γρήγορα, και θα μου λείπει»
Η μητέρα του Τζακ γύρισε για να φύγει και σκέφτηκε.
« Ο Τζακ μου θα σκαρφαλώσει και άλλες, πολλές και μεγαλύτερες φασολιές στην ζωή του, σήμερα είναι η μέρα που άρχισε να εξασκείται για όλες τις μελλοντικές γιγάντιες φασολιές . Όσο για μένα, σήμερα είναι η μέρα που κι εγώ άρχισα να εξασκούμαι για κάτι νέο … να τον ενθαρρύνω καθώς τον αποχαιρετώ»
"Οι σκέψεις στις ρίζες μιας γιγάντιας φασολιάς" ειναι αφιερωμενο σε όλες τις μητερες που τα παιδιά τους ξεκινούν τον παιδικό σταθμό στα Πρωτοβαδίσματα μας , ή το δημοτικό, ή το γυμνασιο, ή το Λύκειο, ή το Πανεπιστήμιο.....
Τελευταία διαβάζουμε όλο και περισσότερο μελέτες που εμπλέκουν τις νευροεπιστήμες με την παιδαγωγική διαδικασία υποστηρίζοντας την Μοντεσοριανή παιδαγωγική.
Ο πρόεδρος της Αμερικάνικής Παιδιατρικής Νευροψυχολογίας, Steve Huges λέει ότι η Μοντεσοριανή μέθοδος είναι η καλύτερη μέθοδος μάθησης με βάση την ανάπτυξη του ανθρώπινου εγκεφάλου καταλήγοντας σε αυτό το συμπέρασμα αφού μελέτησε τα οφέλη που έχει η εκπαίδευση Μοντεσσόρι στην νευρολογική ανάπτυξη των μαθητών.
Βασικό χαρακτηριστικό της μεθόδου είναι ότι τα παιδιά αναπτύσσονται ελύθερα σύμφωνα με τις ευαίσθητες περιόδους και τα στάδια της ανάπτυξης τους , τα οποία οι παιδαγωγοί παρατηρούμε προσεκτικά. Οι νευροεπιστήμες υποστηρίζουν τα βασικά αυτά χαρακτηριστικά της μεθόδου και τον τρόπο που οι παιδαγωγοί εργάζονται με τα παιδιά καταλήγοντας ότι Μοντεσσοριανή παιδαγωγική ενισχύει όλες τις λειτουργίες του εγκεφάλου που στηρίζουν την γνωστική ανάπτυξη.
Τι είναι όμως η νευροεπιστήμη; Είναι μια επιστήμη που μελετά τον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Στον τομέα της εκπαίδευση η νευροεπιστήμη είναι μια επιστήμη που μελετά πως μαθαίνει ένας εγκέφαλος. Την χρησιμοποιούμε λοιπόν ως βασικό εργαλείο για την κατανόηση και την γνώση των μηχανισμών μάθησης.
Μέσα από τις νευροπειστημονικές μελέτες αναζητούμε τους καθοριστικούς παράγοντες που χρειάζονται για να μάθει αποτελεσματικά ο εγκέφαλος των παιδιών και μετά αναζητούμε τρόπους για να τους εφαρμώσουμε στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Και ποιες είναι αυτές οι επιστημονικές ανακαλύψεις και οι λόγοι που η νευροεπιστήμη υποστηρίζει την Μοντεσσοριανή παιδαγωγική;
Το χέρι ως όργανο του εγκεφάλου
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η χρήση των χεριών αυξάνει την νευρολογική ανάπτυξη . Τα χέρια αποτελούν την κύρια είσοδο πληροφοριών στον εγκέφαλο . Επομένως παίζουν θεμελιώδη και καθοριστικό ρόλο στην μάθηση.
Τα αισθητηριακά ερεθίσματα που προσλαμβάνουν τα παιδιά στα Πρωτοβαδίσματα είναι ποιοτικά και ζωτικής σημασίας για την μάθηση και την νευρολογική τους ανάπτυξη. Είναι αυστηρά επιλεγμένα βάση μιας επιστημονικής παιδαγωγικής μεθόδου και μέσα από την ελεύθερη αλληλεπίδραση και τον πειραματισμό με το χέρι τα παιδιά κάνουν στην πιο ευαίσθητη ηλικία τους, το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της μαθησιακής διαδικασίας.
«Με τα χέρια ο άνθρωπος συλλαμβάνει το περιβάλλον του. Είναι τα εργαλεία εκτέλεσης της νοημοσύνης. Τα χέρια είναι δημιουργικά, μπορούν να παράγουν πράγματα. Τα αισθητήρια όργανα και η ικανότητα συντονισμού αναπτύσσονται μέσω χειροκίνητων δραστηριοτήτων ». Μαρία Μοντεσόρι
Ευαίσθητες περίοδοι
Η Maria Montessori, μέσω της παρατήρησης, διαπίστωσε ότι τα παιδιά περνούν από περιόδους ανάπτυξης. Τα ίδια αυτά καθοριστικά στάδια νευρολογικής ανάπτυξης προσδιόρισαν και οι νευροεπιστήμονες.
Με άλλα λόγια, γνωρίζοντας τις ευαίσθητες περιόδους στις οποίες βρίσκεται το παιδί, μπορούμε να διεγείρουμε το μυαλό του προσφέροντας τις κατάλληλες δραστηριότητες. Οι ευαίσθητες περίοδοι ονομάζονται επίσης «παράθυρα ευκαιριών» μιας και προσφέρουν μοναδικές ευκαιρίες ανάπτυξης του ανθρώπινου εγκεφάλου.
3.Τα νευρωνικά δίκτυα
Έχει αποδειχτεί ότι η οργάνωση του εγκεφάλου και ο τρόπος λειτουργίας του οφείλονται σε διαφορετικές περιοχές που συνδέονται μεταξύ τους μέσω νευρωνικών δικτύων.
Αυτά τα νευρωνικά δίκτυα αναπτύσσονται μόνο μέσω της εμπειρίας.
Η μάθηση στην μοντεσσοριανή παιδαγωγική αποκτάται μέσω της επανάληψης των αισθητηριακών δραστηριοτήτων . Επειδή είναι μια φυσική τάση του παιδιού στο ηλικιακό στάδιο των 0 έως 6 ετών
Οι καθρευτικοί νευρώνες.
Οι καθρευτικοί νευρώνες ενεργοποιούνται όταν εκτελούμε μια δραστηριότητα ή όταν παρατηρούμε κάποιον άλλον να εκτελεί αυτή την δραστηριότητα. Οι καθρεπτικοί νευρώνες αποτελούν μια εξαιρετική βάση για την μάθηση και βοηθούν στην απορρόφηση πληροφοριών από το περιβάλλον μέσω των αισθήσεων.
Αυτά τα επιστημονικά στοιχεία έχουν ήδη ανακαλυφθεί από τη María Montessori μέσω της παρατήρησης.
Η María Montessori ήταν η πρώτη που όρισε το ηλικιακό στάδιο από 0 έως 6 ετών ως το στάδιο του “αφομοιωτικού νου”. Σε αυτές της ηλικίες ανακάλυψε ότι το παιδί απορροφά πληροφορίες από το περιβάλλον και μαθαίνει μέσω της παρατήρησης.
Τα μοντεσσοριανά περιβάλλοντα με τις μεικτές ηλικιακές ομάδες επιτρέπουν την μάθηση μέσω της μίμησης και της παρατήρησης. Όλα τα παιδαγωγικά υλικά παρουσιάζονται στα παιδιά από τον παιδαγωγό και στην συνέχεια οι μαθητές εργάζονται και μαθαίνουν μέσω της επανάληψης και της δικής τους δραστηριότητας.
5.Οι εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου.
Οι εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου , είναι οι ικανότητες που είναι επιφορτισμένες με την συνειδητή, αποτελεσματική και εθελοντική επίλυση των προβλημάτων που παρουσιάζονται στο άτομο. Οι μελέτες δείχνουν ότι αυτές οι δεξιότητες είναι απαραίτητες για την κοινωνική και συναισθηματική γνωστική μάθηση.
Η γνωστική ευελιξία: είναι η λειτουργία που μας επιτρέπει να προσαρμοζόμαστε στις αλλαγές του περιβάλλοντος και ενεργοποιεί τη δημιουργική σκέψη για την επίλυση ενός προβλήματος.
Ο Ανασταλτικός έλεγχος: είναι η ικανότητα εστίασης σε μια εργασία παρά τους περισπασμούς (η συγκέντρωση), η συνέχισή της ώστε να την ολοκληρώσει (η πειθαρχία) και η αντίσταση στις παρορμήσεις (η αλλιώς αυτοέλεγχος).
Η εργασία μνήμης : Η ικανότητα να διατηρεί ο εγκέφαλος πληροφορίες για να δουλεύει, να συνδυάζει ιδέες και να λαμβάνει αποφάσεις. Ονομάζεται επίσης και λειτουργική μνήμη.
Σε ένα μοντεσσοριανό περιβάλλον , όλες αυτές οι δεξιότητες αναπτύσσονται μέσω της χρήσης των παιδαγωγικών υλικών, μέσα από τους κανόνες και τα όρια, και την ελεύθερη επιλογή εργασίας από το παιδί.
Αφού τα ευρήματα της νευροεπιστήμης είναι τόσο συμβατά και υποστηρίζουν την Μοντεσσοριανή παιδαγωγική , η επιλογή μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω αυτής της παιδαγωγικής θα έχει εξαιρετικά αποτελέσματα σε κάθε μαθητή.
Στα Πρωτοβαδίσματα εγγυόμαστε στοργή, σεβασμό στους ατομικούς ρυθμούς, στα στάδια ανάπτυξης και στις ευαίσθητες περιόδους των βρεφών και των παιδιών , παρέχοντας ένα επιστημονικά δομημένο περιβάλλον αυστηρά προσαρμοσμένο στις ανάγκες τους.
Εκπαιδεύουμε χωρίς επιβολές, σεβόμενοι την πραγματική περιέργεια του μαθητή που θέλουμε να είναι ο αυθεντικός πρωταγωνιστής της μάθησης του.
Η Μοντεσσοριανή προσέγγιση στις πρώτες εβδομάδες της ζωής. - Η « εξωτερική κύηση» . Η συμβιωτική ζωή.
« Στην πραγματικότητα θα πρέπει να θεωρήσουμε πως η εμβρυική ζωή του παιδιού εκτείνεται και μετά από την γέννησή του. Η ζωή αυτή διακόπτεται από ενα σημαντικό γεγονός, την περιπέτεια της γέννησης, χάρη στην οποία το παιδί βρίσκεται ξαφνικά σε ένα νέο περιβάλλον»
Μαρία Μοντεσσόρι – «Εκπαίδευση για έναν καινούριο κόσμο»
Γιατί το έμβρυο εγκαταλείπει την μήτρα προτού να είναι εντελώς έτοιμο για τον εξωτερικό κόσμο;
Η απάντηση βρίσκεται στο τεράστιο μέγεθος του εγκεφαλικού φλοιού. Μετά από εννέα μήνες το κεφάλι έχει το μέγεθος της λεκάνης της μητέρας του και γι ‘αυτό είναι ζωτικής σημασίας να γεννηθεί. Τότε ξεκινάει η δεύτερη κυοφορία. Αυτή την φορά η μητρική αγκαλιά αντικαθιστά την μήτρα και το στήθος της μητέρας αντικαθιστά τον πλακούντα και τον ομφάλιο λώρο.
Η μητέρα και το παιδί έχουν ανάγκη να μείνουν μαζί και να συνεχίσουν την συμβίωση καθώς μετά από εννέα μήνες εγκυμοσύνης το νεογέννητο δεν είναι ακόμα έτοιμο για μια αυτόνομη ζωή. Η συμβιωτική περίοδος είναι η περίοδος κατά την οποία το νεογέννητο πρέπει να μεταβεί από μια βιολογική σε μια ψυχολογική γέννα. Η πρώτη γέννα είναι βέβαια η στιγμή όπου το παιδί βγαίνει από την μήτρα και η δεύτερη αντιστοιχεί στη στιγμή όπου το παιδί επιτυγχάνει μια βασική ενοποίηση σώματος και νου και αποκτά βασική γνώση του νέου περιβάλλοντός.
Κατά την εξωτερική κύηση ο εγκέφαλος αρχίζει να απορροφά πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον με πιο άμεσο τρόπο και συνεχίζει την εκπαίδευση του λαμβάνοντας περισσότερα ερεθίσματα. Κατά την διάρκειά αυτής της περιόδου η μητέρα συνεχίζει να βοηθά το παιδί γνωρίζοντας του τον καινούριο κόσμο και βοηθώντας τον να αποκτήσει τις ιδιαίτερες ικανότητες που διαθέτουν όλα τα ανθρώπινα όντα. Η μητέρα θέτει τον εαυτό της στην « υπηρεσία της ζωής» δηλαδή την προστατεύει και προσφέρει ένα περιβάλλον προσαρμοσμένο στην ανάπτυξη του παιδιού. Όπως δίδαξε η Μαρία Μοντεσσόρι , μια εκπαίδευση που ξεκινάει από την στιγμή της γέννησης αποτελεί ένα απαραίτητο « βοήθημα ζωής»
Το παιδί θα χρειαστεί τώρα και για μια εκτεταμένη περίοδο , έναν ενήλικα που θα του παρέχει τροφή, να το προστατεύει από τους εξωτερικούς παράγοντες, να φροντίζει την σωματική υγιεινή του και να το μετακινεί μέσα στο χώρο για όσο αδυνατεί να κάνει μόνο του. Το νεογέννητο ζητάει βοήθεια κλαίγοντας και οι ανάγκες του ικανοποιούνται μέσω της ανταπόκρισης του εξωτερικού περιβάλλοντός του στο κλάμα του. Γι αυτό το κλάμα του μωρού έχει ιδιαίτερη απήχηση στον εγκέφαλο των γονέων και συνήθως διεγείρει την επιθυμία τους να κάνουν ότι είναι δυνατόν για να το ικανοποιήσουν. Ειδική ευαισθησία έχει σε αυτό η μητέρα και ανταποκρίνεται πηγαίνοντας συνέχεια στο παιδί για να το ηρεμήσει. Αυτή η ανάγκη να βοηθήσει το παιδί την ωθεί να προσφέρει ανθρώπινη επαφή και αλληλεπίδραση αμέσως μετά την γέννα, δηλαδή κατά την διάρκεια της «ευαίσθητης περιόδου μητρότητας» όπου αναπτύσσεται μια ιδιαίτερη ευαισθησία προς το νεογέννητο.
Έρευνες έχουν δείξει ότι το εύρος και η ποιότητα της φροντίδα που προσφέρει η μητέρα σχετίζονται άμεσα με την ποσότητα του χρόνου που περνάνε μαζί τις πρώτες ημέρες μετά την γέννα. Τα αισθήματα της μητέρας απέναντι στο παιδί και η ανταπόκρισή της στις ανάγκες του είναι απόρροια της γνώσης που απέκτησαν και οι δύο τους κατά την διάρκεια της ευαίσθητης περιόδου μητρότητας.
Στην συμβιωτική ζωή τρία είναι τα σημεία επαφής που έχουν ιδιαίτερη σημαία για την σχέση μητέρας και παιδιού:
Το κράτημα. Η επαφή του σώματος πληροφορεί το παιδί για την αποδοχή και την συμπεριφορά της μητέρας. Καθησυχάζει και διευκολύνει το παιδί να προσαρμοστεί στο καινούριο περιβάλλον του
Το άγγιγμα, δηλαδή ο τρόπο που χρησιμοποιούμε τα χέρια μας όταν φροντίζουμε το παιδί, όταν το ντύνουμε, το αλλάζουμε ή το κάνουμε μπάνιο. Το άγγιγμα προυποθέτει την θετική συναισθηματική ανάμειξη της μητέρας ,μέσα από αυτό το θετικό αίσθημα το παιδί γνωρίζει τον εαυτό του και τον κόσμο που το περιβάλλει.
Το τάισμα ο τρόπος που προσφέρεται το γάλα είναι σημαντικός. Ο μητρικός θηλασμός είναι τροφή για βιολογική ευημερία και για ανθρώπινη σχέση. Το παιδί προσκολλάται στο στήθος και μέσα από αυτό συνδέεται με την μητέρα αποκτάται μια ψυχοσωματική ένωση που προσφέρει χαρά και χαλάρωση . Το γεύμα γίνεται ευκαιρία για να χαρεί ο ένας τον άλλον όταν προσφέρουμε στο παιδί την ελευθερία να προσκολλάται οικειοθελώς στο στήθος, να θηλάζει αβίαστα και να αποσύρεται μόνο όταν έχει ικανοποιηθεί.
Εάν όλες αυτές εμπειρίες μέχρι τις 6-8 εβδομάδες είναι θετικές τότε έχουμε ενα παιδί που έχει γίνει η απαραίτητη ενοποίηση σώματος και νου. Στο τέλος της συμβιωτικής περιόδου το παιδί έχει γνωρίσει το νέο του περιβάλλον, έχει αποκτήσει μια θετική εικόνα και μια βασική εμπιστοσύνη προς τον κόσμο που θα ζήσει επειδή οι ανάγκες του ικανοποιούνται. Η εμπιστοσύνη δημιουργεί αισιόδοξα άτομα , που αντιλαμβάνονται τον κόσμο ως όμορφο και καλό που θα τους προσφέρει βοήθεια σε όσες δυσκολίες κι αν φέρει η ζωή .
Η Μαρία Μοντεσσόρι είχε καταλάβει πλήρως την ανάγκη να προετοιμαστούν οι ενήλικες που φροντίζουν το βρέφος , να το γνωρίσουν καλύτερα για να μπορέσουν να ανταποκριθούν πλήρως στις σωματικές και ψυχικές του ανάγκες και οραματίστηκε τον ρόλο των παιδαγωγών βρεφικής ηλικίας ως ένα μέσω βελτίωσης της σωματικής και πνευματικής υγείας της ανθρωπότητας , την στιγμή ακριβώς που ξεκινάει η ζωή . Είμαστε περήφανοι που είμαστε συνεχιστές αυτής της μεγάλης της κληρονομιάς!
Οι επιστήμονες στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν καλύτερα τα ανθρώπινα όντα ανατρέχουν διαρκώς στα προγενέστερα στάδια της ζωής . Η σύλληψη και η εγκυμοσύνη αποτελούν το πρώτο κεφάλαιο της προσωπικής μας ιστορίας. Ένα κεφάλαιο που διαρκεί 280 ημέρες μέσα στην μήτρα, ένα περιβάλλον εντελώς διαφορετικό από αυτό που βιώνουμε μετά τη γέννηση.
Η αντίληψη ότι η μήτρα είναι ένα μέρος που δεν υπάρχουν αισθήσεις έχει παντελώς απορριφθεί. Το προγεννητικό παιδί είναι ένα ζωντανό ον και οι πρόσφατες έρευνές στα έμβρυα υποστηρίζουν πως όλες οι αισθήσεις τους ήδη χρησιμοποιούνται κατά την κύηση.
Το δέρμα, είναι το πρώτο αισθητήριο όργανο . Η απτή διέγερσή ολοκληρώνεται μετά τις 8 εβδομάδες της εγκυμοσύνης και παραμένει σε όλη την διάρκεια της ζωής μας . Η όσφρηση και η γεύση λειτουργούν από τον δεύτερο και τρίτο μήνα της κύησης . Ουσίες από την μητρική τροφή περνούν στο αμνιακό υγρό και μπορούν να γίνουν οσφρητικές μνήμες για το παιδί και να διευκολύνουν την αποδοχή των τροφών αυτών κατά την διάρκεια του απογαλακτισμού. Το παιδί επίσης ακούει τους καρδιακούς παλμούς και την αναπνοή της μητέρας . Τα έμβρυα ψάχνουν την πηγή φωτός ,γιατί από τον τέταρτο μήνα κύησής η όραση είναι έτοιμη . Η μήτρα εξάλλου δεν είναι ένα σκοτεινό μέρος , αντιθέτως επηρεάζεται από το κλίμα και το φως της εποχής .
Το έμβρυο βιώνει ένα αισθητηριακό πλούτο που το βοηθά να κατασκευάσει ένα σωματικό χάρτη της ύπαρξής του, μέσα από αυτόν ορίζει το περίγραμμα του σώματός του μέσα στον τρισδιάστατο χώρο. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τον πλούτο και την πολυπλοκότητα της εμβρυικής ζωής. Αυτές οι αισθητηριακές εμπειρίες γίνονται τα πρώτα σημεία αναφοράς στην ζωή έξω από την μήτρα. Αυτές οι μνήμες διευκολύνουν την μετάβαση του παιδιού και μας δίνουν την δυνατότητα να το βοηθήσουμε να προσαρμοστεί καλύτερα παρόλο που το περιβάλλον αλλάζει και να του προσφέρουμε την ασφάλεια παρά τις ραγδαίες αλλαγές που φέρει η γέννα.
Μέσα από την γνώση μπορούμε να προετοιμαστούμε τους εαυτούς μας για την σημαντική στιγμή της γέννησης και την αρχή της ζωής στον έξω κόσμο και έτσι να γίνει η εκπαίδευση ένα «βοήθημα ζωής» από την πρώτη στιγμή της ύπαρξης.
«Η θεμελιώδης αρχή για τον εκπαιδευτικό είναι να μην αποτελέσει εμπόδιο στην ανάπτυξη του παιδιού.»
Ξέρετε γιατί τα παιδιά είναι ευτυχισμένα στα Πρωτοβαδίσματα;
Από την πρώτη κιόλας στιγμή που θα πατήσεις το πόδι σου στο περιβάλλον του σχολείου μας θα καταλάβεις ότι αυτός ο χώρος ανήκει αποκλειστικά στο παιδί.
Όλα γίνονται αποκλειστικά από τα παιδιά, με την καθοδήγηση του ενήλικα.
Εδώ είναι ένα σπίτι, ένα σπίτι για τα παιδιά!
Το πρώτο σχολείο της η Μαρία Μοντεσσόρι το 1907 στην Ρώμη το ονόμασε "το σπίτι των παιδιών", με έπιπλα και παιδαγωγικά υλικά φτιαγμένα στο ύψος και στις διαστάσεις των παιδιών, ακολουθώντας τις ψυχολογικές και αναπτυξιακές ανάγκες της κάθε ηλικιακής ομάδας. Αυτή μέθοδος παραμένει έως σήμερα επαναστατική, καθώς η αναγκαιότητά της επιβεβαιώνεται από όλες τις σύγχρονες ανακαλύψεις της νευροεπιστήμης και της μελέτης του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Εμείς στα Πρωτοβαδίσματα , έχουμε ειδικευτεί και ακολουθούμε τις αυθεντικές αρχές της μεθόδου παρέχοντας στα παιδιά ευκαιρίες πραγματικής ζωής. Στηρίζουμε τον μελλοντικό ενήλικα να δομήσει τον εαυτό του μέσα από την ατομική του εργασία, ακολουθώντας τα ενδιαφέροντα , τις ανάγκες και τα παράθυρα ευκαιρίας που μας προσφέρει η φύση του παιδιού.
Και πως το καταφέρνουμε;
Στηρίζοντας την ανάπτυξη το παιδιού με κάθε μέσω και τρόπο.
Τα παιδιά διαχειρίζονται αισθητηριακά και βιωματικά την μάθηση μέσα και έξω από το σχολείο. Εξασκούν την σκέψη τους μέσα από αληθινές εμπειρίες.
Η όλη διαδικασία καθοδηγείται από τον ενήλικα αλλά οδηγείται αποκλειστικά από το παιδί, από τον σχεδιασμό, την έρευνα , την ατομική ή την ομαδική δουλειά . Οι κοινωνικές δεξιότητες στηρίζονται από τις μεικτές ηλικίες ενώ η αυτενέργεια και η αυτοπεποίθηση υποστηρίζεται με κάθε δράση. Οι ανοιχτές μας τάξεις δεν περιορίζουν την μάθηση μέσα στους τοίχους , η δράση και η μάθηση επεκτείνεται και στο εξωτερικό περιβάλλον. Οι αυλές και οι κήποι μας υποστηρίζουν το αναπτυξιακό παιχνίδι ακολουθώντας την ανάγκη των παίδων για κίνηση, ισορροπία, εξερεύνηση, σωματική άσκηση, αισθητηριακό βιωματικό παιχνίδι αλλά και ευκαιρίες μάθησης. Στο περιβόλι μας συνεχίζεται η εκπαιδευτική διαδικασία. Μεγαλώνουμε τα δικά μας λαχανικά και αρωματικά φυτά εκθέτοντας τα παιδιά ταυτόχρονα στις επιστήμες της βοτανολογίας, της φυτολογίας , της ζωολογίας , της μετεωρολογίας και στην επιστημονική παρατήρηση.
Έχουμε ένα ισχυρό ενδιαφέρον για την οικολογία , την προστασία του περιβάλλοντός και τις περιορισμένες πηγές του. Για να δείξουμε την αγάπη μας στο πλανήτη τα παιδιά από νωρίς παιδιά μαθαίνουν πως να ανακυκλώνουν, να κομποστοποιούν, να επαναχρησιμοποιούν υλικά και ενθαρρύνονται να επιλέγουν ένα “πράσινο” βιώσιμο τρόπο ζωής.
Η ιδέα του “Ευ ζην” υποστηρίζεται και ενισχύεται από εργαστήρια γυμναστικής με ειδικούς επαγγελματίες . Το σώμα χρειάζεται την ίδια φροντίδα με τον νου και την ψυχή μας. Δίνουμε έμφασή στην υγιεινή διατροφή πλούσια σε λαχανικά και φυσικές τροφές χωρίς ζάχαρη και επεξεργασία.
Παρέχοντας ένα περιβάλλον αποδοχής της μοναδικότητας του καθενός, στο σχολείο μας ο σεβασμός και η αποδοχή παίρνει πολλές διαφορετικές μορφές. Οι τάξεις μας αγκαλιάζουν παιδιά από διαφορετικά περιβάλλοντα, χώρες, πολιτισμούς, θρησκείες και πεποιθήσεις. Αποδεχόμαστε και αγκαλιάζουμε κάθε ατομική , ιατρική ή ψυχική ιδιαιτερότητα . Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο κάθε ένας από εμάς είναι μοναδικός και φέρει την ευθήνη του αυθεντικού εαυτού του.
Τα περιβάλλοντα μας διαπνέονται από ελευθερία ώστε το παιδί να ανακαλύψει τον εαυτό του και το εσωτερικό του δυναμικό.
Όλες οι ανάγκες του παιδιού σωματικές, διανοητικές και ψυχικές καλύπτονται μέσα στα προετοιμασμένα μας περιβάλλοντα και έτσι στηρίζουμε τον εσωτερικό δάσκαλο του καθενός.
Τα πρώτα βήματα στα κοινωνικά μας περιβάλλοντα, έξω από την οικογένεια, γίνονται σταδιακά και αρμονικά με την βοήθεια και την στήριξη της οικογένειας , την εμπειρία και την στήριξη των παιδαγωγών . Σταδιακές προσαρμογές με την παρουσία των γονέων παρέχουν χώρο και χρόνο να δημιουργηθεί η ασφαλής προσκόλληση και ο συναισθηματικός δεσμός με το νέο περιβάλλον.
Οι αρχές μας είναι ορατές σε κάθε γωνιά του σχολείου μας!
Τα παιδιά μας ωφελούνται από την εμπιστοσύνη , την ελεύθερη επιλογή, την φροντίδα του εαυτού τους και του περιβάλλοντός του. Αποδέχονται τις διαφορές και την προσωπικότητα του καθενός και όλοι μαζί φτιάχνουμε μια αρμονική και συναισθηματικά ασφαλή μικρή κοινωνία .
Ελάτε στην παρέα μας στα Πρωτοβαδίσματα
Υποστηρίξτε την ανάπτυξη του παιδιού, τον μελλοντικό ενήλικα!